23 juni 2021

Kunnen slimme camera´s West-Brabantse telers helpen bij ziektedetectie?

Kan slimme technologie helpen bij het opsporen of bestrijden van ziektes of schimmel in fruitgewassen? Het antwoord is ja. Tot die conclusie kwam het Innovatiecluster Zachtfruit, gecoördineerd door REWIN. Subsidie uit het Economie & Innovatie-fonds vanuit Regio West-Brabant (RWB) hielp mee met het opstarten. Projectleider Wiebe Logghe vertelt meer over het innoverende project voor de West-Brabantse agrofoodsector.

In 2018 deed REWIN onderzoek naar de uitdagingen waar de grootste vijf teelten in West-Brabant voor staan en maakte een inventarisatie. De teelt van zachtfruit zoals aardbeien of frambozen is van oudsher een belangrijke (en grootste) teelt in West-Brabant. Ziekten en schimmels vormen echter al jarenlang een bedreiging voor de oogsten. Met name meeldauw, een witte schimmel, is lastig te bestrijden en doet ieder jaar veel aardbeienplanten in de container belanden. Wat leidt tot flinke omzetdalingen. "Chemische bestrijdingsmiddelen willen en mogen telers steeds minder gebruiken", vertelt Wiebe Logghe. Daarom wordt er al enkele jaren naar andere oplossingen gezocht. Die oplossingen worden deels gevonden in ‘smart farming’. Ofwel het inzetten van moderne, slimme technologie zoals drones of robotica in de fruitteelt.

Een kwestie van verbinden

REWIN startte vervolgens met de ‘Innovatiecluster Zachtfruit’ en zocht de samenwerking met Proefcentrum Hoogstraten in België. In eerste instantie werden voornamelijk telers uit de omgeving van Zundert en Breda benaderd. Niet verwonderlijk want Zundertse telers en CLTV-veiling zijn nauw verbonden met de veiling in Hoogstraten. In België was er al bepaalde kennis om met behulp van geavanceerde camera's ziektes, schimmels of afwijkende temperatuurwisselingen op te sporen. "Ook schakelden we de hulp in van TechNature en Polariks. Bedrijven die ook camera's gebruiken om planten te monitoren. Polariks had die ervaring bijvoorbeeld al in de wijnbouw."

Robotisering en de rol van camera's

Het principe van smart farming is dat arbeidsintensief mensenwerk overgenomen wordt door robotica of in dit geval camera's. Tijdens de proeven in de kwekerijen ging het als volgt: de camera markeert de besmette planten, waardoor de teler zelf niet meer alle rijen hoeft te inspecteren. Hij of zij hoeft alleen de gemarkeerde planten af te gaan. Door de geïnfecteerde planten vervolgens te isoleren, kan de schimmel zich niet verder verspreiden. Een ogenschijnlijk simpel klusje, maar dat is in de praktijk een hele verbetering. Logghe: "Je bent als teler namelijk al te laat als je meeldauw aantreft op je planten. Met mensenogen althans. Door (infrarood)cameratechniek is de meeldauw veel eerder op te sporen."

Positieve resultaten

De resultaten blijken na twee jaar experimenteren positief. Het is inderdaad mogelijk om dankzij cameratechnologie de meeldauw in een kas of op een veld in kaart te brengen. "Wat je ziet is dat je gedurende het experiment ook nog tot veel inzichten komt", licht Logghe toe. "Voor telers is het bijvoorbeeld financieel niet interessant om íedere plant te onderzoeken. Zij zijn al tevreden als ze weten dat de meeldauw in een bepaald gebied in hun kas of op het veld ingeperkt kan worden." Daarnaast vormt het vertalen van data naar toepassing in de praktijk voor de telers ook een uitdaging. Maar, zo vindt Logghe, na twee jaar onderzoek zijn de geoogste inzichten en kennis een vruchtbaar resultaat.

Nieuw onderzoek

Zoals gebruikelijk vormt het resultaat van een onderzoek weer genoeg aanleiding voor ander onderzoek. "Op dit moment werken we aan een nieuw project met de TU Delft, TU Eindhoven en de universiteit van Wageningen om de rol van camera's verder te onderzoeken", vertelt Logghe. "Dankzij ons onderzoek hebben we een beginnetje gemaakt. Het is in ieder geval een interessante stap vooruit. Ook de samenwerking met de Belgen en regionale telers was erg waardevol." Al zal het volgens hem nog wel even duren voordat iedere teler in West-Brabant camera's heeft om zijn of haar gewassen te checken.

Meer informatie

Meer informatie over de subsidieregeling voor het Economie & Innovatiefonds van Regio West-Brabant vind je op onze website.