Patrick Kok: 'Vervolgstap voor vitaal West-Brabants buitengebied vraagt om focus en maatwerk’
INTERVIEW - Wat speelt er in de regio West-Brabant? Waar werken we regionaal aan en wat zijn belangrijke doelen op de korte en langere termijn? Aan het woord is Patrick Kok, bestuurlijk trekker Vitaal Buitengebied en wethouder van de gemeente Zundert. Hij vertelt tijdens de Maand van Vitaal Buitengebied meer over de plannen voor het West-Brabantse buitengebied en de samenwerkende gemeenten.
"Het buitengebied van West-Brabant is uniek. Zowel het landschap als de economie die ermee verbonden is", vertelt Patrick Kok. "In de gebiedsagenda hebben we met de zestien West-Brabantse gemeenten vastgesteld wat unieke krachten en uitdagingen zijn, verdeeld over vier geografisch bepaalde gebiedscoalities met ieder een eigen profiel." De nieuwe en hedendaagse economieën passen volgens hem verrassend perfect in die profielen. Zoals de Biobased economie of de eiwittransitie.
Dit komt volgens Kok mede door de kennis en lange ervaring in topsectoren als Agrofood, Biobased of Hightech Maintenance, waar innovaties altijd welkom bleken. Het West-Brabantse buitengebied kent echter de nodige uitdagingen, zoals de energietransitie of agrarische leegstand. Kok: "Het is aan de gemeente om die uitdagingen aan te pakken en meer focus aan te brengen. Dat is ook in lijn met de Omgevingswet vanuit Rijksoverheid. Ieder gebied vanuit zijn eigen kracht. De vervolgstap gaan we nu met de zestien gemeenten in de vier gebiedscoalities zetten."
Kwestie van maatwerk
Een belangrijke gedachte die daarbij hoort is dat ´one size fits all´ niet meer geldt. "Dankzij de gebiedscoalities kun je maatwerk leveren. Het is een nieuwe manier van werken", gaat Kok verder. Eerst was het zo dat wat goed was voor de gemeente Bergen op Zoom, automatisch toegepast werd op de gemeente Altena. Maar in de praktijk werkte dit niet goed en was het verschil te groot, merkt hij op.
Dat moet anders. Kleiner, specialistischer werken kent bovendien verschillende voordelen. "Door kleinere stappen te zetten en per gebied zelf het contact met ondernemers, initiatieven en projecten op te zetten, werkt de gemeente als een vliegwiel dat die bedrijven of projecten kan laten groeien." Dat groeien zorgt voor een vitaal buitengebied met een betere economie en welvaart, maar waarbij er rekening met de natuur en het landschap wordt gehouden.
Nieuwe manier van denken en werken
Dit alles vraagt uiteraard om een omslag in denken en organiseren gaat Kok verder. "Ik hoop dat we binnen twee tot drie jaar zover zijn en iedere gemeente op deze wijze werkt. Als overheid hebben we lang de vorm bepaald waar de inhoud in past. Maar we gaan richting een manier van werken waarin we eerst de inhoud bepalen en dan de vorm." Hij noemt het pilot van de gemeente Zundert als voorbeeld. De gemeente stapte zelf naar burgers en ondernemers toe met de vraag: hoe kunnen we jou het beste helpen?
Kok: "Dit leidde tot hele concrete acties zoals het verplaatsen van een boomkwekerij, waarbij én de kweker meer ruimte kreeg en het omringende landschap een boost kreeg." Als gemeente is het volgens hem essentieel om je deuren naar ondernemers, burgers en bedrijven toe te openen en zelf het contact op te zoeken. Een overheid die van onderaf meedenkt en meewerkt in plaats van alleen bovenaf. Kok: "Op die manier weet je pas echt goed wat er speelt en wat er nodig is, maar ook waar de kansen en innovaties zijn."
Op één lijn
Centraal tijdens de Maand van Vitaal Buitengebied stond het Themacafé op 18 oktober. Hij sprak er namens de kopgroep samen met collega-bestuurders. "Het was een interessante avond waarbij ook duidelijk werd dat zowel de gemeenten als provincie en waterschappen op één lijn liggen in wat we willen en van elkaar verwachten. Dat is altijd fijn."
Eveneens vormde het evenement een mooi podium voor wat er op dit moment juist al gebeurt om het buitengebied rondom de West-Brabantse steden en dorpen te verbeteren, vergroenen of verduurzamen. "Soms zijn we als regio te bescheiden. We zijn goed in de zaken benoemen die minder goed gaan, maar zet datgene wat wél goed gaat eens wat vaker in de etalage. En daar hebben we in West-Brabant gelukkig heel veel van."
Meer over Vitaal Buitengebied
Wil je meer weten over de vier gebiedscoalities en de unieke kracht van het West-Brabantse buitengebied? Bekijk dan de gebiedsagenda hieronder. Ben je benieuwd hoe de gemeente Zundert aan de slag gaat met hun vitaal buitengebied? Bekijk dan de speciale website voor de Pilot Vitaal Buitengebied.
